Житомирська обласна Спілка поляків України – www.zozpu.org

Śpiewanie kolęd to jeden z najpiękniejszych polskich zwyczajów związany ze świętami Bożego Narodzenia, jedna z najżywszych polskich tradycji narodowych. Jednak zwyczaj wspólnego kolędowania zanika. Organizatorzy koncertów w ramach projektu Kolędnicy z Żytomierza pragną nie tylko zachęcić wszystkich do wspólnego śpiewania oraz uwrażliwić na piękno i wymowę polskich kolęd, ale także zapoznać i zbliżyć rodaków ze Śląska i Żytomierszczyzny.

Festiwal w Będzinie

W Będzinie odbył się w tym roku 26. już Międzynarodowy Festiwal Kolęd i Pastorałek im. ks. Kazimierza Szwarlika, największy tego typu przegląd kolędowy w Polsce. Na przesłuchaniach zaprezentowało się 141 solistów, chórów i zespołów, wyłonionych spośród 1675 uczestników eliminacji, które zostały przeprowadzone w grudniu w blisko 40 ośrodkach w Polsce, na Ukrainie (w Równem, Żytomierzu, Korosteniu), Białorusi (w Baranowiczach i Lidzie) i Litwie (w Wilnie). Jury, w którym zasiedli profesorowie akademii muzycznych: Ewa Biegas (przewodnicząca), Teresa Krasowska i ks. Paweł Sobierajski, wysłuchało w ich wykonaniu prawie 400 kolęd i pastorałek z całego świata w rozmaitych aranżacjach.

Festiwal zakończył się koncertem galowym w Sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu, na którym wystąpili najzdolniejsi wykonawcy tej edycji oraz zostały wręczone nagrody. Najważniejszą z nich − Grand Prix Festiwalu oraz nagrodę za najlepsze wykonanie tradycyjnej polskiej kolędy (w wysokości 10 000 zł, ufundowaną przez prezydenta Miasta Będzina Łukasza Komoniewskiego) otrzymał zespół wokalny Szalone Małolaty ze Studia Artystycznego Katarzyny Panicz „Szalone i Szalone Małolaty” w Elblągu. Zespół wykonał kolędę „Hej, w dzień narodzenia”.

W finale wystąpiły też zespoły z Ukrainy: Sofia Bohucka (kierownik Dina Chalimonczuk) z Olewskiego Rejonowego Związku Polaków na Ukrainie oraz działające przy Żytomierskim Obwodowym Związku Polaków na Ukrainie Polski Dziecięcy Zespół Wokalny „Dzwoneczki” (pod kierownictwem Jadwigi i Bogdana Poliszczuków) i Polski Wokalny Zespół „Malwy” (kierownik Iryna Nawojewa). Ten ostatni otrzymał wyróżnienie w kategorii zespoły wokalne i wokalno-instrumentalne.

Kolędnicy z Żytomierza

Organizatorami projektu Kolędnicy z Żytomierza od wielu lat są Żytomierski Obwodowy Związek Polaków na Ukrainie oraz Województwo Śląskie. Śmiało można powiedzieć, że festiwal ma swoich stałych przyjaciół i wielbicieli, a także partnerów. Jedno, co się zmienia, to trasa koncertowa, na której pojawiają się nowe miasta.

Pobyt żytomierzan na Śląsku to nie tylko koncerty, to także wycieczki, zwiedzanie wystaw, muzeów, udział w warsztatach artystycznych i plastycznych oraz spotkania, których niezmiennym celem jest zacieśnianie kontaktów między Polakami z Żytomierszczyzny a Ślązakami.

W tym roku w projekcie kolędniczym wzięły udział solistki Anita Cyporenko, Natalia Zubarewa, duet Stokrotka, Halina Dowbysz, Irena Nawojewa, Katarzyna Bakalczuk, Zespół Wokalny „Malwy” i Zasłużony dla Kultury Polskiej Wokalny Dziecięcy Zespół „Dzwoneczki”. Artyści kolędowali w Chorzowie, Koszęcinie, Rusinowicach, Jaworznie, Bytomiu oraz Katowicach.

W Koszęcinie, gdzie gościli jak co roku w siedzibie zaprzyjaźnionego Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. S. Hadyny, wystąpili w przypałacowej kaplicy, wielokrotnie bisując na życzenie widzów.

Bardzo wzruszający był koncert w Katowicach w gmachu Sejmu Śląskiego. Śpiewem kolęd oraz zapowiedziami wykonawcy z Żytomierza starali się odwdzięczyć rodakom za wieloletnie wsparcie. Przewodniczący sejmiku wyraził uznanie i podziękował prezes Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie Wiktorii Laskowskiej-Szczur za wysiłki podejmowane na rzecz umocnienia relacji międzypaństwowych.

„Dzięki podpisanemu „Porozumieniu o współpracy i rozwoju przyjaznych stosunków z Żytomierską Obwodową Administracją Państwową” w ramach naszej współpracy z Żytomierskim Obwodowym Związkiem Polaków na Ukrainie realizujemy wakacyjną akcję Lato z Polską i projekt »Z Polską w sercu«. Wspieramy też inicjatywę »Podaruj znicz na Kresy« i wysyłamy paczki z okazji Bożego Narodzenia i Wielkanocy” – podkreśliła Agata Żak z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.

Po raz pierwszy Kolędnicy z Żytomierza wystąpili w Jaworznie, dokąd przyjechali na zaproszenie radnej Sejmiku Województwa Śląskiego Marii Materli. W sali widowiskowej Młodzieżowego Domu Kultury w Osiedlu Stałym zaśpiewali kolędy polskie i ukraińskie oraz pieśni patriotyczne. Publiczność z ochotą włączyła się do śpiewu „Wśród nocnej ciszy”. Nagrodą były owacje na stojąco oraz okrzyki „Dziękujemy!” i „Zapraszamy!”.

Goście z Ukrainy odwiedzili w Jaworznie Ośrodek Edukacji Ekologiczno-Geologicznej GEOsferę − 8-hektarowy park tematyczny z ogrodami znajdujący się na terenie dawnego kamieniołomu wapieni triasowych Sadowa Góra. Miejsce to jest nie tylko perłą na rekreacyjnej mapie Jaworzna, ale oferuje również profesjonalne zajęcia edukacyjne z zakresu dziejów Ziemi, geologii, paleontologii, botaniki i ogólnej wiedzy o przyrodzie. Młodzi kolędnicy skorzystali z ciekawych poznawczo warsztatów edukacyjnych.

Mieszkańcy Chorzowa w Miejskim Domu Kultury „Batory” mieli okazję wysłuchać najpiękniejszych kolęd i pastorałek w wykonaniu polskich zespołów artystycznych z Żytomierza po raz drugi. Zaprosiła ich Alina Łysikowska, współorganizatorka Festiwalu Młodych Splot. Tym razem oprócz kolęd rozbrzmiały pieśni patriotyczne: „Ojczyzno ma”, „Rozkwitały pąki białych róż” czy „Taki kraj”, które wprowadziły nutę tęsknoty za ojczyzną. Kolędnicy usłyszeli wiele słów podziękowania i uznania od widzów i wiceprezydenta Chorzowa Wiesława Ciężkowskiego oraz zaproszenie na następne koncerty.

Szczególnym przeżyciem dla żytomierzan była msza święta i koncert kolęd w Ośrodku Rehabilitacyjno-Edukacyjnym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Rusinowicach pw. św. Rafała Archanioła. Szczęśliwe oczy chorych dzieci były najpiękniejszą nagrodą dla wykonawców.

Na zakończenie tournée w partnerskim i gościnnym Bytomiu w sali Teatru Rozbark odbył się koncert „Hej kolęda, kolęda!”. Publiczność wysłuchała polskich i ukraińskich kolęd, pieśni patriotycznych oraz ukraińskich piosenek ludowych. Dwugodzinny występ został przyjęty przez słuchaczy gromkimi brawami i łzami wzruszenia. Wiceprezydent Bytomia Adam Fras podziękował artystom za przyjazd i piękny koncert, a Agata Żak zaprosiła ich za rok.

Koncerty poprowadziła Wiktoria Laskowska-Szczur.

Kolędowanie jest miejscem spotkania, bycia razem, okazją do nowego odczytania tradycyjnego repertuaru kolędniczego. Oprócz chęci pokazania, że kolędy stanowią niewyczerpane źródło inspiracji muzycznych i śpiewaczych, zamiarem kolędników z Żytomierza było również podarowanie słuchaczom przestrzeni na radość i wspólny śpiew. I to się udało. Wszędzie byli przyjmowani z aplauzem, a nawet owacjami na stojąco, publiczność zawsze domagała się bisów.

Pobyt delegacji z Ukrainy na Śląsku był możliwy dzięki pomocy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego i Żytomierskiego Obwodowego Zwiazku Polaków na Ukrainie oraz wielu współorganizatorów i ofiarodawców. Słowa wdzięczności należą się także organizatorom XXVI Międzynarodowego Festiwalu Kolęd i Pastorałek w Będzinie oraz XI edycji projektu Kolędnicy z Żytomierza. Tegoroczny bardzo bogaty program kulturalno-oświatowy na Śląsku wspaniale przygotowała Agata Żak.

Wiktoria Laskowska-Szczur, Żytomierz

Bardzo wzruszający był koncert w Katowicach w gmachu Sejmu Śląskiego